Τουρκία: Καλπάζουν πληθωρισμός και φτώχεια

Πιθανή νίκη Ιμάμογλου στην Κων/πολη στις εκλογές εκτιμούμε ότι θα κάνει περισσότερο ακραίο τον Ερντογάν, ενώ παραδοσιακά η Τουρκία όταν αντιμετωπίζει μεγάλη εσωτερική κρίση- όπως τώρα που αντιμετωπίζει μεγάλη οικονομική κρίση- την εξωτερικεύει, με συνήθεις αποδέκτες Ελλάδα και Κύπρο

Καθώς η Τουρκία βρίσκεται στην τελική ευθεία για τη διεξαγωγή των Δημοτικών εκλογών της 31ης Μαρτίου, ο Ερντογάν βρίσκεται αντιμέτωπος όχι μόνο με την σοβαρή πιθανότητα ήττας από τον Ιμάμογλου στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και με το “τέρας” του πληθωρισμού που καλπάζει στη χώρα του.

Πιθανή νίκη Ιμάμογλου θα σημάνει στροφή της Δύσης και πρωτίστως εστίασης του ενδιαφέροντος της ΕΕ στην εναλλακτική λύση που αυτός θα προσφέρει, αντί του Ερντογάν στην Τουρκία για τις επόμενες Προεδρικές εκλογές.

Ουσιαστικά θα μπεί η Τουρκία σε περίπτωση νίκης του Ιμάμογλου σε μια εποχή έντονης αμφισβήτησης των επιλογών Ερντογάν, σηματοδοτώντας μια μεγάλη προεκλογική περίοδο για τις Προεδρικές εκλογές.

“Σύμμαχος” του Ιμάμογλου, ο υψηλότατος πληθωρισμός και η φτώχεια που μαστίζει τα τουρκικά νοικοκυριά, λόγω κυρίως των κάκιστων χειρισμών του Ερντογάν και της πορείας της οικονομίας της χώρας.

Η Κεντρική Τουρκική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια κατά 50% προσπαθώντας να τιθασεύσει τον πληρωρισμό που καλπάζει

Για του λόγου το αληθές, Διεθνές ΜΜΕ επισημάνει ότι “το πρόβλημα του πληθωρισμού της Τουρκίας είναι τόσο σοβαρό που η κεντρική τράπεζα μόλις αύξησε τα επιτόκια στο 50%, μήνες αφότου είπε ότι ολοκληρώθηκε η αύξηση των επιτοκίων”, αναφέροντας:

“Οι Αμερικανοί δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν τα επιτόκια της τάξεως του 5%, αλλά στην Τουρκία, οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν κόστος δανεισμού 10 φορές υψηλότερο.

Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας σόκαρε τους επενδυτές αυξάνοντας τα επιτόκια κατά άλλες 500 μονάδες βάσης στο 50% την Πέμπτη, σε μια προσπάθεια να καταπολεμήσει τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό.

Αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας δήλωσαν σε δήλωση ότι ο πληθωρισμός ήταν «υψηλότερος από το αναμενόμενο» τον Φεβρουάριο και ότι υπήρχε «επιδείνωση» στις προοπτικές τους για αυξήσεις των τιμών καταναλωτή, αναγκάζοντάς τους να αυξήσουν τα επιτόκια για άλλη μια φορά—μόλις δύο μήνες αφότου κήρυξαν τέλος αυτού του κύκλου.

«Η αυστηρή νομισματική γραμμή θα διατηρηθεί έως ότου παρατηρηθεί μια σημαντική και διαρκής πτώση της υποκείμενης τάσης του μηνιαίου πληθωρισμού και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό συγκλίνουν στο προβλεπόμενο εύρος των προβλέψεων», πρόσθεσαν.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία-οι κυρώσεις των ΗΠΑ και η λάθος νομισματική πολιτική Ερντογάν εκτίναξαν στα ύψη τις τιμές

Όπως πολλά έθνη, η Τουρκία υπέφερε από το αυξανόμενο κόστος καυσίμων και τροφίμων μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.

Αλλά το ζήτημα ήταν πιο σοβαρό για την Τουρκία, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ξένη ενέργεια και τρόφιμα.

Άλλα προβλήματα—συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων της εποχής Τραμπ, ιδιαίτερα στον χάλυβα. αντισυμβατική νομισματική πολιτική που επιβλήθηκε από τον πρόεδρο της Τουρκίας· και τα υψηλά ιδιωτικά χρέη—συνδυάστηκαν επίσης για να δημιουργήσουν σπειροειδείς αυξήσεις τιμών από το 2018.

Αφού έφτασε στο ανώτατο όριο του 85% τον Οκτώβριο του 2022, ο ετήσιος πληθωρισμός στην Τουρκία μειώθηκε απότομα σε λίγο κάτω από το 40% μέχρι τα μέσα του 2023, αλλά από τότε επανέρχεται με εκδίκηση.

Οι τιμές για τον καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 67% από πέρυσι τον Φεβρουάριο.

Και αυτό είναι μόνο σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ενώ ανεπίσημες εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο πραγματικός πληθωρισμός στη χώρα θα μπορούσε να είναι άνω του 100%.

Αυτός ο απαράδεκτα υψηλός πληθωρισμός είναι ο λόγος για τον οποίο οι περισσότεροι ειδικοί λένε ότι η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας πήρε τη σωστή απόφαση για την αύξηση των επιτοκίων την Πέμπτη, ακόμη και αν ήταν απροσδόκητο.

«Η απόφαση να ανταποκριθούμε τόσο γρήγορα στα πρόσφατα ισχυρά στοιχεία για τον πληθωρισμό και την αύξηση των ποσοστών πριν από τις τοπικές εκλογές είναι σαφώς ένα πολύ ενθαρρυντικό μήνυμα για τη μετατόπιση της πολιτικής και θα πρέπει να συμβάλει στη διατήρηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών», δήλωσε ο Liam Perch, ανώτερος οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών της Capital Economics.

Η τουρκική λίρα απάντησε θετικά στην κίνηση την Πέμπτη, υποχωρώντας από το χαμηλό ρεκόρ των 32,36 προς το δολάριο ΗΠΑ στο 31,94.

Η λίρα βρίσκεται κάτω από απίστευτη πίεση εν μέσω ανόδου του πληθωρισμού και οικονομικής αστάθειας στην Τουρκία εδώ και χρόνια, χάνοντας το 40% της αξίας της έναντι του δολαρίου τους τελευταίους 12 μήνες και πάνω από το 80% της αξίας της από το 2019.

Για χρόνια, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επέπληξε τις προσπάθειες της κεντρικής του τράπεζας να αυξήσει τα επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, χαρακτηρίζοντας τις αυξήσεις επιτοκίων «η μητέρα κάθε κακού».

Ο Ερντογάν ζήτησε ακόμη και χαμηλότερα επιτόκια, υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσαν με κάποιο τρόπο να δαμάσουν τον πληθωρισμό, μια θεωρία που έρχεται σε αντίθεση με τα βασικά οικονομικά και τις συμβουλές των κεντρικών τραπεζιτών.

Αλλά από το καλοκαίρι του 2023, ο Ερντογάν φαίνεται να έχει αποδεχτεί ότι η αύξηση των επιτοκίων είναι ο μόνος τρόπος για να τιθασευτεί ο πληθωρισμός, έχοντας υποστηρίξει την πρόσφατη επιθετικότητα του διοικητή της κεντρικής του τράπεζας.

Τώρα, καθώς ο πληθωρισμός αποδεικνύεται ότι είναι πιο δύσκολο να διαχειριστεί από το αναμενόμενο, περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων είναι πιθανές στο δρόμο. Ο Perch της Capital Economics είπε μια εκ νέου αύξηση των επιτοκίων είναι σίγουρα «πιθανή» εάν τα μεγέθη του πληθωρισμού του Μαρτίου εκτιναχθούν.”

Αδιέξοδο για τον Ερντογάν που βλέπει τον πόλεμο ως λύση

Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε ότι η τουρκική κοινωνία αντιμετωπίζει τεράστιο οικονομικό πρόβλημα κάτι το οποίο μένει να δούμε πως θα αποτυπωθεί στις δημοτικές εκλογές.

Ωστόσο πιθανή νίκη Ιμάμογλου στην Κων/πολη στις εκλογές εκτιμούμε ότι θα κάνει περισσότερο ακραίο τον Ερντογάν, ενώ παραδοσιακά η Τουρκία όταν αντιμετωπίζει μεγάλη εσωτερική κρίση όπως τώρα την εξωτερικεύει, με συνήθεις αποδέκτες Ελλάδα-Κύπρο.

Άποψή μας είναι ότι πολύ σύντομα ο Ερντογάν θα διατάξει την διεξαγωγή μεγάλης κλίμακας στρατιωτικής επιχείρησης κατά του PKK στο Βόρειο Ιράκ με τους Σύριους Κούρδους του YPG να ακολουθούν, σε μια προσπάθεια εκτός των γεωπολιτικών συμφερόντων και επιδιώξεών του, αποπροσανατολισμού της τουρκικής κοινωνίας από τα σοβαρά καθημερικά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει.

Το θέμα για την Ελλάδα είναι αν ο Τούρκος Πρόεδρος στη συνέχεια εκμεταλλευόμενος την μεγάλη πόλωση που επικρατεί προεκλογικά στις ΗΠΑ, επιχειρήσει να επιβάλλει τετελεσμένα σε βάρος μας σε Αιγαίο και ΝΑ Μεσόγειο, κάτι που δεν θα πρέπει να θεωρήσουμε ως αμελητέα πιθανότητα και να προετοιμαστούμε ανάλογα.